Blog

Yumuşaklık ve fotoğrafın net olmaması fotoğraflarda çoğu zaman rahatsızlık duyduğumuz şeylerdir. Keskin olan fotoğraflar yumuşak (soft) olan fotoğraflardan daha çok ilgi ve dikkat çekmektedir. Özel anlarda çekilen fotoğrafların net olmaması, görüntüdeki bulanıklık/yumuşaklık o ana ait çekilen fotoğraflarda hayal kırıklığına neden olmaktadır. Bu yazımızda, sizlere keskin fotoğraflar elde etmeniz hakkında bilgi vereceğiz.

İlk olarak bulanık çıkan fotoğrafların nedenleri ile başlayalım;

1. Yavaş enstantane hızı kameranın sallanmasına neden olur ki bu da bulanık bir görüntü elde etmenize neden olur.
2. Odak noktasının yanlış seçilmesi doğru yerin netlenmemesine neden olur.
3. Konunun hareketli olması sonucunda hareket bulanıklığı oluşabilir.
4. Sahip olunan lensler keskinlik konusunda yeterli sonuçlar vermeyebilir.
5. ISO değeri çok yüksek olabilir bunun sonucunda fotoğrafta gürültü çok olur ve detay kaybı oluşur.

Bu tür sorunları çözüme ulaştırmak için bu sorunların hepsini aynı anda değerlendirmeye alınması gerekir. Böylece en iyi netliği elde etmenize yardımcı olacaktır.

Keskin Bir Fotoğraf Nasıl Çekilir?

1. Başlarken en düşük ISO değeri ile başlayın (Örnek: Nikon Kamera ISO 200). Unutmayalım ki fotoğraf makinelerinde en düşük ISO değeri  en iyi netlik ve görüntü kalitesini elde etmemizi sağlar. Yüksek ISO değeri (sensör hassaslığı) kullanıldığı zaman gürültülü (noise) fotoğraf elde edilir.
2. Eğer fotoğraf makinenizde  otomatik ISO özelliği varsa şu ayarları açık olarak kullanmalısınız.
3. ISO Hassasiyeti Otomatik Kontrol: Açık, Maksimum Hassasiyet: 1600, Minimum Perde Hızı:1/100. Bunlar gereklidir çünkü temelde bize fotoğraf makinesi otomatik olarak hassasiyeti, ışık duyarlılığını değiştirmemizi söyler. Eğer lense giren ışık miktarı azalır ve perde hızı saniyenin 1/100 aşağısına düşerse, kamera otomatik olarak perde hızını 1/100 üzerinde tutmak için ISO miktarını arttırır. Titreyen ellere sahipseniz,  size tavsiyemiz 1/200-1/250 gibi değerlerde en düşük perde hızını seçmenizi öneririz. Kullandığınız fotoğraf makinesinde otomatik ISO özelliği yoksa o zaman kendiniz en düşük değer ve en yüksek değer arasında ayarlamanız gerekmektedir. Neden ISO 1600’ü maksimum değer olarak tavsiye ediyoruz sorusuna cevap verecek olursak, giriş seviyesi DSLR bundan daha yüksek değerlerde çok fazla görüntüde noise diğer bir anlamda kumlanma oranı çok fazla oluyor. Bu da görüntülerde olumsuz sonuçlara sebep oluyor.
4. Elde Tutma Kuralı: 100mmden fazla zoom lensine sahipseniz tutmak konusunda bilgiye sahip olunması gerekmektedir. Perde hızının lensin mm uzaklığına eş değer olması gerekmektedir. Örnek verecek olursak 150mm odak uzaklığına sahip lensiniz varsa  sizin vereceğiniz değer en az 1/150 olmalıdır. Bu kuralın eski 35mm filmli fotoğraf makineleri içinde geçerli olduğunu aklımızdan çıkarmayalım. Eğer crop faktörlü fotoğraf makinesine ve giriş seviyesi DSLR makineye sahipseniz değerlerin bu şekilde oranlanması gerekmektedir. Nikon fotoğraf makineleri için 1.5x crop faktöründe sonucu 1.5 ile çarpın. Canon fotoğraf makineleri için ise 1.6x ile çarpın.
5. Genel olarak düşük ışıkta fotoğraf çekerken diyafram öncelikli modda  çekim yapılır ve diyafram değeri ayarlanır. Diyafram öncelikli mod sizin verdiğiniz diyafram değerine göre otomatik olarak perde hızını, mesafeyi düzgün bir görüntü elde etmek için ayarlıyor. Yani diyafram öncelikli mod kameranızdaki en düşük diyaframa göredir.
6. Ölçüm modunu Nikon’da  Matrix, Canon’da Evaluative olarak ayarlanmalı. Böylece perde hızınız daha doğru olur.
7. Diyafram önceliği modu  doğru, ölçüm modu ve diyaframı ayarlandıktan sonra çekeceğiniz fotoğraftaki nesneyi seçerek deklanşöre yarım basarak doğru netliği yakalayın. Bunu yaparken vizörden baktığınızda alt kısımda verdiğiniz değerleri göreceksiniz. Eğer perde hızınız 1/100 ve daha fazlasını gösteriyorsa bu değer iyidir. Birkaç kare fotoğraf çektikten sonra fotoğrafta bulanıklık olup olmadığını inceleyin. Eğer perde hızınız 1/100 altındaysa bu genel olarak yeterli ışık olmadığını göstermektedir. Kapalı bir mekandaysanız perdeleri açmanız ve ya ışıkların açılması perde hızınızın artmasına yardımcı olacaktır.
8. Bunlara rağmen hala istediğiniz gibi net görüntüler elde edemiyor bulanık görüntüler elde ediyorsanız, ellerinizi titretmeden kamerayı sabit tutarak başka fotoğraflar çekin. Bu şekilde bir sonuca ulaşamadıysanız otomatik ISO ayarlarını daha yüksek seçin ve perde hızınıarttırmayı deneyin. Otomatik ISO ayarları olmayanlar ise ISO 800 ve ya 1600 seçerek perde hızınızı arttırın.
9. Fotoğraf makinesini elde tuttuğunuz zaman perde hızı ve bulanık çıkan görüntüler arasında doğrudan ilişki vardır. Düşük perde hızı ( 1/250 gibi ) bulanık görüntüler elde etmenize neden olur. Neden? Çünkü kamerayı tuttuğumuz anda tutuş şeklimiz, duruş şeklimiz, nefes alıp vermemiz kameranın bilinen tekniği Shake-free için büyük bir rol oynar. Elinizde tüfek tutarken düşünün, ateş ederken sabit durmak gerekir, hareket etmek istenmez, sıkı bir şekilde durulur ve nefes alınarak ateş edilir. Aynı teknik fotoğrafçılar içinde geçerlidir. Özellikle düşük perde hızlarında bunların dikkate alınması gerekir. Yukarıda söylediğimiz gibi bunlar bilinen teknikleri ama bunun dışında olanlar da vardır. Kameranızı bir silah gibi tutmanızı öneririz (sağ el yada sol el tetik yerine deklanşöre basar). Her 2 bacağınızı omuzlarınıza oranla ayırmalısınız ki bütün vücudunuz dengeli bir şekilde olsun.             
10. Doğru odak noktası, konuyu odaklamanın nasıl olacağını öğrenmeye geldi sıra. Bu konu keskin bir fotoğrafta çok önemli bir noktadır. Öğrenilmesi gereken ilk şey kamera sarsıntısında oluşan bulanıkla hareket bulanıklığının ve odak sorununun ayırt edilmesidir. Görüntüdeki konu yumuşak ve ya odak dışında olduğu sırada ön planda ya da arka plan net ise konu dışında başka bir şey keskin ise bu bir odaklama hatasıdır. Bütün görüntü bulanık keskin bir yeri yoksa büyük olasılıkla düşük perde hızı veya fotoğraf makinesini tutuştan kaynaklanan bir hata vardır. İyi bir odak noktası yakalayamıyorsanız sorunlar yaşıyorsanız sizin için tavsiyelerimiz şunlardır;
    • Yetersiz ışık fotoğraf makinenizin doğru odaklamamasına neden olur bu da fotoğrafta yanlış odak noktasına neden olur. Yeterli ışık olduğu zaman odak doğru seçilebilir.
    • Odak noktası merkezde olması genelde en doğru sonuçları elde etmemize yardımcı olur. Odak noktasının başka bir yerde olması ile ilgili problemler yaşıyorsanız odak noktanızı merkeze geri taşımanızı öneriyoruz. Birçok fotoğraf makinesinde deklanşöre dokunmadan önce odaklama için ayrı bir düğme ile izin verilir. Bu şekilde merkezi odak noktasını ayarlayarak doğru noktayı seçebilirsiniz. Doğru odağı kazanmak, vücut hareketlerini dikkate alın ve sonra tekrar çekin.
    • Kameranın otomatik netleme sistemi odak alanı içerisinde karışık bir şekilde çalışıyorsa örnek olarak temiz beyaz bir duvarı odaklamak istiyorsak odak elde etmek mümkün olmayacaktır. Çünkü odak alanına girecek herhangi bir şey olmadığı için odaklaması mümkün olmayacaktır. Öte yandan üzerinde nesne bulunan bir duvarı çekmek için odakladığımızda fotoğraf makinemiz doğru odağı bulacaktır.
    • Odak noktanız birden fazla ise vizör de odağınızı görmeniz gerekmektedir. Bunun için iyi bir vizöre ve bakış açısına sahip olmak gerekmektedir. Bazı giriş seviyesindeki DSLR üzerinde küçük vizörler mevcuttur buda doğru odağı yakalamanıza engel olmaktadır ve bakış açınızı kısıtlar. Vizörden bakıldığı zaman odağın fotoğraf içinde olup olmamasını ne yazık ki LCD ekrandan bakmamız gerekir. Doğru bir şekilde odağı almak için ise birden fazla fotoğraf çekmemiz gerekmektedir.                        
11. Konunuzu dondurun. Bir kişinin fotoğrafını çekerken diğerlerini dondurun. Düşük perde hızında çalışırken, her şey doğru ise  konunuzun dışında kalanlar bulanık kalabilir veya hareketten dolayı bulanık olabilir. Buna hareket bulanıklığı (motion blur) denir. Bazı insanlar hareket bulanıklığını severler özellikle araba gibi yüksek hızda hareket eden nesnelerin çekimlerinde. Kamera üzerinde bu etkiyi oluşturmak için, enstantane öncelikli moda çekim yapmanı gerekmektedir. Sonra perde hızı 1/100 veya daha az ayarlanmalıdır.

    Fotoğrafta gördüğünüz gibi hareket bulanıklığı sağlamak için 1/20 gibi bir perde hızında çekilmiştir ve görüntü oldukça keskindir. Bu da başka bir örnek. Fotoğraf tripod yardımı ile çekilmiştir ve pozlama süresi 2 saniyedir.

     

12. Sahip olduğunuz lensinizde titreşim engelleme özelliği varsa onu aktif hale getirilmiş olduğundan emin olmalısınız. Bir çok zoom lens kullanıcısı titreşim azaltma özelliği sayesinde düşük perde hızlarında keskin fotoğraflar elde ederler. Bu lenslerden birine sahipseniz perde hızınızı en düşüğe alıp çekim yapmayı denemelisiniz. Hatta  1/50 gibi değerlerde minimum perde hızı ve otomatik ISO ayarı ile keskin görüntüler elde edebilirsiniz.
13. Hızlı sabit lens edinin. Çok az zoom lens sabit(prime) lensler kalitesinde üretilmiştir. Çünkü sabit lensler  daha basit bir tasarıma sahiptir ve tek bir odak uzaklığına göre üretilmişlerdir.  Sabit lensler portre fotoğrafları konusunda çok başarılıdır. Zoom lensler yakınlaştırıp uzaklaştırılınca çoğu zaman özelliklerini kaybederler ama prime lensler çoğu zoom lenslere göre daha hızlıdırlar. Portre fotoğraflarda tercih edilmelerinin nedeni ise sığ alan derinliği ve güzel bokehler üreterek güzel fotoğraflar elde etmemizi sağlar. Eğer sabit odaklı bir lens kullanmadıysanız en kısa zamanda kullanmanızı tavsiye ederiz.
14. İnsanların ve ya hayvanların fotoğraflarını çekerken odak noktanız gözlerde olsun. Gözlerde olan netlik daha çok ilgi çeker ve kabul edilir. Bu netlik f/1.4 ve f/2.8 diyafram aralıklarında özellikle çok önemlidir.
15. Diyafram değeri aynı zamanda en iyi netliği elde etmemizde büyük bir rol oynar. Manzara fotoğrafçılığında çoğu zaman F/8 ve ya F/10 diyafram kullanımı, portre çekimleri için F/1.4 ile F/8 arası değişir. Çoğu lens F/5.6 ve F/8 arasında nettir. Öyleyse güneşli bir günde çekim yapın,  F/4 ve F/8 arasındaki farklara bir bakın. Unutmayın ki  diyafram değerleri ile oynamanın  alan derinliği ve bokeh üzerinde olan etkisi büyüktür.
16. Lenslerinizi temiz tutun. Kirli bir lenslerle fotoğraf çekmek mümkündür ama elde edilen görüntü temiz bir görüntü olmaz. Kirli ve yağlı bir ön eleman odak noktasını bulamaz ve yanlış odak sağlar. Lenslerinizi en kolay şekilde mikro fiber bezler yardımı ile temiz tutabilirsiniz. Mikro fiber beze birkaç damla losyon dökün ve hafifçe saat yönüne doğru merkezi ve ön elemanı silin. Ön eleman temiz görünene kadar bu işlemi gerçekleştirin.
17. Düşük ışık ortamlarında yanınızda mutlaka tripod bulunsun. Yıldırım çekerken, havai fişek, gece çekimleri için tripod kesinlikle şarttır! Ucuz üretilmiş kalitesiz tripodlardan uzak durun. Ağır, rüzgara dayanıklı, ekipmanınızı taşıya bilecek, dayanıklı bir tripod edinin. Self-timer modlu kablolu ve ya kablosuz deklanşör kumandası almanız kamera sarsıntısını en aza indirmek için size yardımcı olur.  Aşağıdaki fotoğrafı  tripod olmadan elde etmeniz mümkün olmayabilir. Doğa fotoğraflarında da keskin bir görüntü istiyorsak tripod kullanmak şarttır.                                                                                                                                                                                                  
18. Sürekli çekim modu: Fotoğraf makinenizde bulunan AF-C (sürekli otomatik odaklama) ayarlayın.Sonra tekrar deklanşöre basarak arka arkada sürekli çekim yapın. Hareketli nesnelerin çekimlerinde sürekli çekim modu (özellikle çocuklarda) ayarlarsanız size yardımcı olacaktır. 3 ve ya 5 kere sürekli çekim yaptıktan sonra konunun hareketini dondurmaya yardımcı olacaktır özellikle pan çekimlerinde vazgeçilmezdir.

Umarız bu bilgilerden sonra hedeflediğiniz keskin fotoğraflara ulaşır, sonsuza dek mutlu mesut yaşarsınız.